ประเพณีลอยเรือของชาวเลแห่งเกาะหลีเป๊ะ (Tradition of fishermen in a boat floating island)

ประเพณีลอยเรือของชาวเลแห่งเกาะหลีเป๊ะ เนื่องจากว่าที่เกาะหลีเป๊ะในหมู่เกาะอาดัง-ราวี มีชาวเลอาศัยอยู่ไม่น้อยกว่า ๑,๐๐๐ คน ชาวเลจะ จัดพิธีลอยเรือขึ้นปีละ ๒ ครั้ง คือ ในเดือน ๖ (พฤษภาคม) และเดือน ๑๑ (พฤศจิกายน) จุดมุ่งหมายในการทำพิธีลอยเรือ เพื่อลอยบาปทุกข์โศกโรคภัยให้หมดสิ้น และเพื่อเป็นการเสี่ยงทายในการประกอบอาชีพ คือดูจากทิศทางและลักษณะการลอยของเรือ ถ้าเรือลอยออกไปไม่ถูกคลื่นซัดเข้าหาฝั่งคือลอยตามปกติ แสดงว่าชาวเกาะมีโชคดี การทำมาหากินไม่ฝืดเคืองแต่ถ้าเรือจม และถูกคลื่นซัดเข้าหาฝั่งก็เป็นเครื่องบอกเหตุว่าปีนั้นจะประสบโชคร้ายจากภัยธรรมชาติ ขั้นตอนงานประเพณีลอยเรือของชาวเล วันที่ ๑ ของงาน คืนวันขึ้น ๑๔ ค่ำ เดือน ๖ หรือ เดือน ๑๒ ตอนเช้าทุกบ้าน จะทำขนมต่าง ๆ เช่น ข้าวเหนียวเหลือง ต้มขาว ขนมเทียน เพื่อจะไปเซ่นไหว้ พอตกบ่าย ประมาณ ๑๕.๐๐ น. หมอประจำหมู่บ้านพร้อมกับลูกบ้านจะมาพร้อมกันที่ศาลเจ้าอยู่ติดกับสุสาน (ชาวเกาะเรียกว่า ลาทวด) ทุกคนจะต้องตั้งเครื่องเซ่นไหว้พร้อมกับเทียน ครอบครัวละ ๑ เล่ม เพื่อที่จะให้หมอประจำหมู่บ้านดูเปลวเทียนของแต่ละครอบครัวว่าจะเป็นเช่นไร ในการทำพิธีนี้ จะมีเครื่องเซ่นไหว้ของหัวหน้าหมู่บ้านหรือของหมอประจำหมู่บ้าน ๑ ชุด ที่จะต้องทำอาหารพิเศษ คือ จะมีเครื่องสุกดิบ ๑ ชุด และข้าวเจ็ดสี ๑ ชุด เพื่อจะบวงสรวงสิ่งที่ดีและไม่ดี เสร็จพิธีบวงสรวงแล้วจะมีรำมะนาเพื่อขอพรอย่างน้อย ๗ เพลง วันที่ ๒ ของงาน คืนวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๖ หรือเดือน ๑๒คณะกรรมการจะแบ่งคนออกเป็น ๒ ชุด ชุดที่ ๑ เป็นชุดตัดไม้ระกำ มาทำเรือ ชุดที่ ๒ เป็นชุดตัดเสาเอกและมาสเรือ(กระดูกงูเรือ) ชุดที่ ๒ ที่ตัดเสาเอกและมาสเรือ จะต้องกลับออกจากป่ามาถึงบริเวณงานก่อนที่ชุดที่ ๑ ที่ตัดไม้ระกำ ทั้งสองคณะจะมีขบวนรำรองเง็งแห่มาบริเวณงาน ที่ชายหาด คณะกรรมการที่มีหน้าที่ต่อเรือก็จะดำเนินการต่อเรือ ชาวบ้านทั้งเด็กและผู้ใหญ่ก็จะสนุกสนานกับการเต้นรองเง็งและรำวงจนกว่าเรือจะเป็นรูปเป็นร่างและเสร็จพอตกกลางคืนการแสดงจะเปลี่ยนเป็นการรำมะนารอบเรือที่ประกอบเสร็จแล้ว จะมีการรำวงสนุกสนานกัน จนใกล้สว่าง ประมาณตี ๔ – ๕ หมอประจำหมู่บ้าน ก็จะทำพิธีจุดเทียน พร้อมกับลูกบ้านอธิษฐานกับเทียนที่ปักไว้ในเรือของแต่ละครอบครัว ๆ ละ ๑ เล่ม พอได้เวลาก็จะลอยเรือลงทะเล วันที่ ๓ ของงาน คืนวันแรม ๑ ค่ำ ตอนเช้าพอหลังจากลอยเรือแล้ว จะมีคณะกรรมการชุดหนึ่งไปตัดไม้จะทำคล้ายๆ กับไม้กางเขน มีคณะรองเง็งนำขบวนแห่ออกมาจากป่าเหมือนกัน และเอาไม้กางเขนนี้มาปิดบริเวณงานชาวบ้านก็จะรำรองเง็งและรำวงจนตกเย็น พอค่ำจะเปลี่ยนเป็นรำมะนารอบไม้กางเขน และชาวบ้านก็จะนำน้ำใส่ภาชนะมาตั้งบริเวณไม้กางเขน หมอประจำหมู่บ้านก็จะใช้เทียนจุดบริเวณน้ำที่ชาวบ้านมาวางไว้เพื่อว่าน้ำนี้จะเป็นน้ำมนต์ เอาไว้ล้างหน้าล้างตาตอนเช้า เมื่อเสร็จพิธี ประเพณีลอยเรือของชาวเลแห่งเกาะหลีเป๊ะ ในจังหวัดสตูลซึ่งจะจัดขึ้นเป็นประจำทุกปี

กิจกรรมงานประเพณีจ.สตูล